Burgerparticipatie bij ruimtelijke plannen

De onderstaande tekst is mijn raadsbijdrage tijdens de raadsvergadering op 19 maart bij de behandeling van het nieuwe beleid voor participatie en inspraak bij ruimtelijke plannen.

Voorzitter, bij ruimtelijke ordening voelen burgers zich vaak niet gehoord of wantrouwen zij de gemeente. Dat bleek al bij de ontwikkelingen op de St. Pietersberg en de plannen om windmolens te plaatsen in Lanakerveld. Oorzaak van de weerstand: burgers worden geconfronteerd met voldongen feiten. Het is slikken of stikken. En ja, ooit waren er al besluiten genomen over de plaatsing van windmolens en ja, ooit is er een convenant getekend door de gemeente en natuurmonumenten. Maar op zo’n moment hebben burgers daar geen boodschap aan, want zij waren zelf niet bij deze besluiten.

Als de gemeente op vertrouwen wil rekenen en herkenbaar wil zijn voor zijn burgers dan zal het anders moeten. Dat begint door burgers even serieus te nemen als deskundigen. Door burgers al bij het eerst mogelijke begin van ideeënvorming te betrekken. Waarbij participatie niet betekent meepraten, maar medezeggenschap krijgen in het proces. Hierbij zal duidelijk moeten zijn voor burgers wat de grenzen zijn van de mogelijkheden van een plan. Dat betekent dat je burgers helder inzicht geeft in de informatie die beschikbaar is. Uiteindelijk zal het besluit door de gemeenteraad genomen worden en zal zij de verantwoordelijkheid dragen voor het besluit.

Om burgers vooraf helderheid te geven over de participatie mogelijkheden en daarnaast de mogelijkheid de overheid af te rekenen op afspraken heeft het Rijk voorgesteld om vooraf bij elk ruimtelijk plan een participatieplan te vereisen. Volgens de PvdA-fractie laat de gemeente zien dat zij participatie echt serieus neemt door dit over te nemen. Wij roepen daarom het college op om dit in Maastricht ook in te voeren.

Voorzitter, het aangepaste beleid met betrekking tot burgerparticipatie bij ruimtelijke plannen is een stap in de goede richting. In het beleid wordt gekozen voor participatie als uitgangspunt. Daarnaast heeft het college de uitzonderingsmogelijkheden op verzoek van de Partij van de Arbeid-fractie afgezwakt. De do’s en don’t zoals die samen met de commissie stadsontwikkeling zijn opgesteld geven een goede gedragslijn hoe er met de beleidsregels omgegaan moet worden. Het is een poging om lering te trekken uit de voorbeelden die ik eerder noemde.

Maar als wij burgerparticipatie echt serieus nemen dan is er veel meer nodig. Er is een fundamentele verandering van werkwijze en houding nodig. Dat begint bij ons zelf. Wij zullen zelf constant alert moeten blijven dat wij als politiek niet in oude reflexen schieten, want te vaak hebben burgers het gevoel niet gehoord te worden door de politiek en het wantrouwen naar de politiek is daardoor gegroeid.

Een verandering van werkwijze en houding is ook nodig binnen de ambtelijke organisatie. Dit kan niet van buiten komen, maar zal van binnenuit moeten gebeuren. Het is daarom van cruciaal belang dat de gemeentesecretaris zelf met deze cultuuromslag aan het werk gaat. Wij hebben ook alle vertouwen dat hij dat kan. Wij dienen daarom een motie in met het dictum:

Roept het college op om:
• Een traject te starten om een nog hoger niveau van burgergerichte werkwijze en houding te realiseren binnen de gemeentelijke overheid;
• In de sociale visie te komen met de eerste stappen om cultuuromslag te bewerkstelligen.

De motie is mede ondertekend door CDA,SPM, D66, VVD en Groenlinks

Voorzitter, in de sociale visie zal burgerparticipatie in bredere zin terugkomen en wat ons betreft zal dit een belangrijke plek innemen in de sociale visie. De PvdA-fractie zal daarom zelf komen met een initiatiefvoorstel over burgerparticipatie.

De do's en don't die opgesteld zijn door de commissie stadsontwikkeling kunt u hier vinden. Het voorstel om een participatieplan op te stellen bij elk ruimtelijk plan zal door het college van burgemeester en wethouders uitgevoerd worden. De motie is overgenomen door het college. De volledige tekst is hier te vinden.

bron foto: flickr.com/kennisland